Ziraat Mühendisliği Platformu

Yabancı Tohumluk, Patatesi Kanser Etti

Son yıllarda kısıtlı araziler sebebiyle aynı tarla üzerine üst üste ekim yapılması, aşırı sulama ve ithal tohumların kontrol edilmeden bilinçsizce ekilmesi gibi nedenlerle patates kanseri diye de bilinen, 'patates siğili' hastalığında artış görülmeye başlandı Hastalığın insanlara bulaşma riski olmasa da, 'patates siğili'nin görüldüğü bölgelerin karantina altına alınması kısıtlı olan ekim alanlarını da azalttı.

Bu da kaliteli patates üretimini olumsuz yönde etkiledi. Patates üretimi yapan firmalar ekim için temiz alan bulmakta zorluk çekmeye başladı. Bunun üzerine hükümet, patates üretimine çeşitli düzenlemelerin getirildiği bir taslak hazırladı. Tarım Bakanlığı, patates üretiminin sağlıklı yapılması ve üreticilerin kontrol altına alınmasını sağlamak için patates üretim ve ticaretine çeşitli düzenlemelerin getirildiği bir taslak hazırladı. Taslağa göre artık, gerekli izin belgelerini almayanlar, patates üretimi yapamayacak.

Çiftçi kayıt yaptıracak
Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü (KKGM) tarafından hazırlanan talimat taslağına göre, ticari amaçla patates ekimi yapacak üreticiler, tarım il veya ilçe müdürlüklerinden izin alacak ve başvurdukları yıl için çiftçi kayıt sistemine üye olacak. İl veya ilçe müdürlüklerine verilen dilekçede, patatesin ekiliş amacı ve yılda kaç ekim yapılacağı belirtilecek. Üretim izinleri her yıl yenilenecek. Taslağa göre, karantinaya tabi etmenlerle bulaşık olan yerlerde patates üretimine izin verilmeyecek ve buralarda patates hastalıkları ile ilgili uygulanan karantina tedbirleri uygulanacak.
Patates üretim izni almayanlara, zirai karantina taşıma ve satış sertifikası düzenlenmeyecek ve bu patateslerin, üretimin yapıldığı il-ilçe dışına nakline ve pazarlanmasına izin verilmeyecek.

'Yabancılar kazanıyor'
Hazırlanan taslağın, kaliteli patates üretiminin geleceği için doğru bir karar ve tedbir olduğunu söyleyen Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanı İbrahim Yetkin, taslağın 1997'de yabancı tohumlar nedeniyle ortaya çıkan patates kanserini ve buna bağlı hastalıkları kontrol altına almak ve bu nedenle son dönemde düşen patates üretimini yükseltmek için hazırlandığını belirtti.
Türkiye'de üretilen patatesle tüketilen patates arasında bir dengesizlik olduğunu, üretimin çok ama düşük kalan tüketimin bunu karşılamadığını ifade eden İbrahim Yetkin, "Ne yazık ki ürettiğimiz patatesi kullanamıyoruz, kendi ülkemizde bizim yetiştirdiğimiz patatesleri yabancılar işleyip, piyasaya sürüyor. Bizim yetiştirdiğimiz patatesten, yabancılar kazanıyor. Bir an önce patates sanayiini geliştirip, kendi patatesimizi kendimiz işlemeliyiz. Hazırlanan patates üretimi taslağı da bunları uygulayabilmemiz için büyük şans" diye konuştu.

Fritolay: Destekliyoruz
Fritolay Genel Müdürü Tuncer Akgün, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın hazırladığı patates üretimiyle ilgili taslağı incelediklerini ve çok doğru bir karar olduğunu söyledi. Zaten uzun süredir bu kontrollerin getirileceğin konuşulduğunu, buna ihtiyaç duyduklarını belirten Tuncer Akgün bu konudaki sıkıntılarını şöyle anlattı: "Patates ekimleri bilinçsiz çiftçiler tarafından gerçekleştiriliyordu. Aynı toprağa üst üste ekim yapıldığında ve aşırı sulamadan dolayı toprak kirleniyordu. Kirli toprakla yapılan üretim de 'patates siğili' denilen hastalığa sebep oldu. Biz cipslerimizin yapımında kullandığımız patateslerde böyle bir duruma hiç rastlamadık ama bu yüzden ekim alanları kısıtlanıyordu. Bu da dolaylı olarak bizi de olumsuz etkiliyordu."

'Kaliteli patates az'
Fritolay Genel Müdürü Tuncer Akgün, Fritolay'de kullanılan patateslerin tamamının, anlaşmalı patates üretimi yaptırdıkları firmalar aracılığıyla, 300 çiftçi tarafından yetiştirildiğini söyledi. Türkiye'de patates üretimi çok kontrollü yapılmadığından ve kaliteli tohumlar elde edilemediğinden, tohumları Hollanda ve İskoçya'dan ithal ettiklerini belirten Tuncer Akgün, "Patatesleri kendi kontrolümüz altında yetiştirmeyip, piyasadan almaya kalksak kaliteli patates bulmamız neredeyse imkânsız. Bu düzenlemeler sonucunda, verim ve kalitenin artmasıyla beraber ihracatın da artacağını düşünüyoruz" diye konuştu.

http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=240393