Ziraat Mühendisliği Platformu

TMO çeltik alımlarına başladı

Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), 2008/2009 hasat döneminde, üretim miktarına bakılmaksızın tüm kesimlerce arz edilen 2008 yılı mahsulü çeltiğin tamamını taahhütname karşılığı alarak depolamaya başladı.

TMO alım fiyatı açıklamazken, elinde geçen yıldan 80 bin ton civarında stok bulunan tüccarın ''iştahla'' alıma girmediği belirtiliyor.

Uzunköprü Çeltik Üreticileri Tarımsal Birliği Başkanı Ali Öner ise tüccarın alım yapmamaya devam etmesi halinde halen 85 YKr olan, yüzde 60 randımanlı çeltiğin fiyatının daha da düşmesinden endişe ettiklerini belirtirken, ''Fiyat düşürse TMO düşük fiyat açıklar ama tüccar alıma girerse fiyat biraz yükselir, o zaman TMO yüksek fiyat açıklar'' dedi.

Öner, çeltik alımların da ödenen primden üreticilerin yüzde 40-50'sinin yararlanamadığını belirtirken, ''Bize TMO bu yıl kg başına 1 YTL versin, prim istemiyoruz'' şeklinde konuştu.

TMO'nun duyurusuna göre, üreticilerden taahhütname karşılığı alınan ürün, müdahale alım fiyatları açıklanıncaya kadar depolanacak; geri alınması, emanete çevrilmesi veya TMO;ya satılması halinde depolama ücreti istenmeyecek. Taahhütname karşılığı ürün bırakan üreticiler, müdahale alım fiyatlarının açıklanmasından sonra, talepleri halinde ürününü geri alabilecek veya ürünün tamamını emanete çevirerek Çiftçi Kayıt Sistemi'nde (ÇKS) belirtilen miktar kadarı için yüzde 30 avans kullanabilecek. Üretici isterse, taahhütname karşılığı bıraktığı ürünün ÇKS belgesinde belirtilen miktar kadarını TMO'ya satabilecek.

Emanet alım veya müdahale alım fiyatlarının açıklanmasından sonra 10 gün içerisinde taahhütname karşılığı ürün bırakılan iş yerine başvurulması gerekiyor. Aksi halde iş yerlerince, taahhütname karşılığı bırakılan ürün emanet işlemine tabi tutulacak.

Üretici dışında TMO'ya taahhütname karşılığı ürün bırakan tüccar ve diğer kişiler, taahhütname karşılığı bırakılan ürün müdahale alım fiyatlarının açıklanmasından sonra; ürünlerini emanete çevirebilecekler veya geri çekebilecekler.


-YERİNDE EMANET ALIM SİSTEMİ UYGULANACAK


Duyuruya göre, 2008/2009 çeltik alım döneminde ''Yerinde Emanet Alım'' sistemine devam edilecek. Kendi deposunda veya kiraladığı depolarda stokladığı veya stoklayacağı ürün için makbuz senedi karşılığı kredi kullanmak isteyenler, müdahale alım fiyatlarının açıklanmasını müteakip, belirlenen esaslar kapsamında makbuz senedi karşılığı kredi kullanabilecekler.

Başvurular, deponun bulunduğu hinterlanttaki en yakın TMO iş yerine yapılacak. Yerinde Emanet Alım işlemleri, en az 300 ton ve üzeri miktarlar için yapılacak ve talep halinde makbuz senetleri en az 100 tonluk partiler için düzenlenebilecek. Makbuz senedi düzenlenen toplam çeltik tutarının yüzde 10;u kadar ve bir yıl geçerli banka teminat mektubu verilecek.

Ofis, 31 Aralık 2008'e kadar emanet alımı yapacak ve 30 Temmuz 2009'a kadar tüm yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekmeyenlerin ürünleri, peşin alıma tabi tutulacak.

Düzenlenen makbuz senedi karşılığında TMO;nun anlaşmalı olduğu Vakıflar Bankası, Halk Bankası, ING Bank, Denizbank, Garanti Bankası, İş Bankası, Akbank, Alternatif Bank, Türkiye Finans Katılım Bankası, Albaraka Türk Katılım Bankasından kredi kullanılabilecek. Bu kapsamdaki tüm yükümlülüklerin yerine getirilmesi halinde, kullanılan kredinin yıllık faiz oranının yüzde 25;lik kısmı TMO tarafından talep sahibine ödenecek.


-ÇELTİKTE REKOLTE DÜŞTÜ, TÜCCAR ALIM YAPMIYOR


Uzunköprü Çeltik Üreticileri Tarımsal Birliği Başkanı Ali Öner çeltik rekoltesinde geçen yıla göre düşüş beklediklerini, diğer taraftan da elinde stok bulunan tüccarın  ''iştahlı alım yapmadığını'' söyledi.

Öner, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, çeltikte rekolte düşüklüğünün gerekçesini açıklarken, uzun yıllardır uçak ile ilaçlama yapılırken, bunun tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından yasaklandığını, ilaçlama konusunda altyapısı hazır olmayan üreticinin yeterli ilaçlama yapamadığını, bu nedenle üründe yabancı ot oluştuğunu anlattı. Ayrıca yaprak yanığı hastalığı da görüldüğünü belirten Öner, bu nedenle bu yıl rekoltede geçen yıla göre 80 bin ton düşüş beklediklerini, 700 bin tonun altında üretim olabileceğini kaydetti.

Pirinçte geçen yıl Mart-Nisan aylarında yaşanan fiyat hareketlerinin, spekülasyonların bedelini şimdi üreticinin ödemek durumunda kaldığını öne süren Öner, şöyle devam etti:

''Fiyatlar aşırı yükselince tüketici pirinç tüketimini bıraktı. deposunda mal olana da (spekülatör) dendi. Şu anda tüccarın elinde 80 bin ton, Türkiye'nin 2 aylık ihtiyacını karşılayacak kadar pirinç var. Bu işten zarar ettikleri için alıma da iştahla giremediler. TMO da tüccarın alıma girmesini bekliyor. Biraz daha beklerse ve tüccar alım yapmazsa, fiyatlar daha da düşecek ve TMO düşük fiyat açıklayacak. Ama tüccar alıma girerse, TMO o zaman daha yüksek fiyat açıklayabilir.''

Çeltik alımında uygulanan kg başına 10 YKr'lik primden, kiralık arazi ekenler, hazine arazisi, tapusuz arazi kullanan üreticilerin yararlanamadığını öne süren Öner, üreticilerin yüzde 40-50'sinin bu durumda olduğunu  belirterek, ''Primlerden üreticinin yarısı yararlanamıyor. Üstelik ne zaman ödeneceği belli değil. TMO bu yıl bize kg başına 1 YTL versin, prim istemiyoruz'' dedi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yıl 765,78 bin ton çeltik üretimi tahmin ediyor.

Kaynak:Ekoyol.com