Ziraat Mühendisliği Platformu

3,3 milyar yeni liralık GAP paketi tam gaz, bakan denetime çıkıyor

Dünyanın en büyük kalkınma projelerinden Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP)'nin tamamlanması için hazırlanan paketin uygulanması yakından takip ediliyor.

Paket için toplam 3,3 milyar yeni liralık kaynak aktarılmasının ardından, hükümet denetim atağına geçiyor. Sulama başta olmak üzere, tarım, karayolları, eğitim, turizm ve sosyal projeler için gönderilen ödeneklerle bugüne kadar neler yapıldığı yerinde tespit edilecek. İşsizlik Fonu ve özelleştirme gelirlerinden gelen kaynağın ilgili kuruluşlara aktarıldığını belirten Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren, çalışmaları yerinde ve yakından takip ettiklerini söyledi. Son dönemde terör olaylarında tırmanışa dikkat çeken bölge işadamları da hükümetin Eylem Planı konusunda hızlı davranmasını istiyor. Geçen hafta Aktütün Karakolu'na yapılan saldırının sebeplerinden birinin hükümetin GAP sinerjisini ortadan kaldırmak olduğunu vurgulayan Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Kaya, "Bölgeye yönelik yatırımlar konusunda daha geçen yıla kadar vatandaş ümitsizdi. GAP paketinin ardından bölgenin kalkınacağı ve daha rahat iş bulunacağına yönelik bir ümit oluştu. Terör örgütü, bu tür yatırımları hazmedemiyor." dedi. GAP ve Doğu Anadolu Projesi (DAP)'nin tamamlanması için yıl sonuna kadar aktarılması gereken 3,3 milyar yeni liralık kaynak ilgili kuruluşlara aktarıldı. Bunun 1 milyar yeni lirası yatırım bütçesinden, 1,3 milyar yeni lirası işsizlik fonundan, 1 milyar yeni lirası ise özelleştirme gelirlerinden elde edildi. İşsizlik Fonu ve Özelleştirme İdaresi'nden projeler için aktarılan kaynak 2013 yılından itibaren geri ödenecek. GAP'a sadece sulama yatırımları için yıl sonuna kadar kullanılmak üzere toplam 1 milyar 100 milyon yeni lira kaynak aktarıldı. İlk etapta Devlet Su İşleri'nin hesabına 675 milyon yeni lira yatırılırken, diğer ödenekler ise Ulaştırma Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı'na gönderildi. Bu kapsamda ekim ayı sonundan itibaren bölgeye yönelik incelemeler başlatılacak. Eylem Planı'na ilişkin çalışmaların yerinde görüleceği ziyaret kapsamında ilk durak Mardin olacak. Bu ilde son üç ay içerisinde hangi adımların atıldığı masaya yatırılacak. Daha sonra ise Diyarbakır, Şanlıurfa, Gaziantep, Adıyaman, Batman, Kilis, Mardin, Siirt ve Şırnak'ta incelemelerde bulunulacak.

Beş yılda 14,5 milyar YTL aktarılacak

Detayları Başbakan Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan GAP Eylem Planı kapsamında proje için bölgeye toplamda 5 yılda 14,5 milyar yeni lira para gönderilecek. Bu kaynağın 1 milyar 96 milyon yeni lirası ekonomik kalkınmanın gerçekleştirilmesi, 2 milyar 698 milyon yeni lirası sosyal gelişmenin sağlanması, 10 milyar 594 milyonu altyapının geliştirilmesi, 121 milyon yeni lirası ise kurumsal kapasitenin geliştirilmesi için harcanacak. Orta vadede 2009-2011 yıllarını kapsayan yatırım programında uyulması gereken esaslar da belli oldu. Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) tarafından hazırlanan program gereği, kamu kurumları, yatırım teklif tavanlarını hazırlayıp teşkilata gönderecek. Kurumlar tekliflerini 2009 yılı fiyatlarıyla ve 1.000 yeni lira bazında hazırlayacak. 2009-2011 dönemi kamu yatırım tahsislerinde eğitim, sağlık, teknolojik araştırma, ulaştırma, içme suyu ile bilgi toplumu stratejisiyle uyumlu e-devlet ve bilgi ve iletişim teknolojilerinin geliştirilmesine yönelik altyapı yatırımlarına öncelik verilecek. Yatırımlar, yenilenebilir enerji ve tarımsal altyapıyı güçlendirmeye odaklı GAP başta olmak üzere, DAP, Konya Ovası Projesi ve diğer tüm bölgelerdeki bölgesel ekonomik kalkınma ve sosyal gelişmeyle bölgeler arası gelişmişlik farklarının azaltılmasında etkili bir araç olarak kullanılacak.

İŞ DÜNYASINDAN YATIRIM ÇAĞRISI

Teşvik hızlansın, bölgedeki işsiz sayısını aşağı çekelim

Abdülkadir Konukoğlu (Sanko Holding Yönetim Kurulu Başkanı): Hem GAP yatırımlarının hem de bölgesel ve sektörel teşviklerin hızlandırılmasında fayda var. İşsizliğin önlenmesi terörün çözümü için önemli bir adım. Bu konuda hükümetin acil tedbirler alması gerekiyor. İstihdam sorununu çözerek terör örgütünün elindeki malzemeyi bir an önce almalı.

Hükümetin ekonomik kararlılığı devam etmeli

Halil Balkan (Şırnak Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı): Hükümet son dönemde bölgeye yönelik yatırımlarda çok önemli bir sinerji oluşturdu. GAP Eylem Planı başta olmak üzere Teşvik Yasası ve diğer yatırımların hızlandırılması gerekiyor. Son yıllarda bazı şeyler yapılmadı değil. Ancak bir an önce bu yatırımların sonuçları alınmalı. Uygulama geciktikçe bekleyişler bozuluyor. Hükümetin eylem ve söylemlerindeki kararlılığı devam etmeli.

GAP paketinin, somut yatırımlara dönüşmesi şart

İsmail Demirkol (Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı): Hükümet, acil eylem planı ile GAP paketini geçen mayısta açıkladı. Bölge halkı ve işadamları yatırımların sonuçlarını bir an önce görmek istiyor. Bölgenin birçok problemi var. Sadece askerî tedbirle çözüm olmaz. Hükümet, özellikle ulaşım konusunda önemli yatırımlara imza attı. Teşvik sisteminin de bir an önce devreye girmesi gerekiyor.

Kaynak: Zaman.com.tr