Ziraat Mühendisliği Platformu

Zeytinde destek düşünce fidanlar elde kaldı

Hükümetin zeytin dikiminde dekara verdiği teşvik miktarını aşağı çekmesi zeytincilik hevesini söndürdü. Fidan üreticilerinin elinde 20 milyon zeytin fidanı birikirken, fidanların tanesi 4 YTL'den 40 YKr'ye kadar düştü.

Türkiye'nin zeytincilikteki örnek olabilecek kalkınma hamlesi, hükümetin plansız teşvik sistemine ve uyanık girişimcilerin kurnazlıklarına takıldı.
Hükümetin zeytin dikiminde dekara verdiği teşvik miktarını aşağı çekmesi, son 4-5 yıldır canlanan ve zeytin ağacı varlığını 100 milyondan 140 milyona çıkaran Türkiye'deki zeytincilik hevesini öldürdü. Yeni dikimlere güvenerek fidan yetiştiren Balıkesir, Bursa, Aydın, Muğla ve İzmir'deki fidan üreticilerinin elinde 20 milyon adet zeytin fidanı birikti. Yaklaşık 2.5 yıl önce tanesi 4 YTL'ye fidan satan ve talebi karşılamakta zorluk çeken fidan üreticileri, bugün 40 kuruşa fidan satıyor ama dönüp bakan yok.
Toplam 21 üyesi olan Edremit Fidan Üreticileri Birliği Başkanı Yurt Yıldırım, Tarım Bakanlığı'nın teşvik modelinde yaptığı değişikliğin faturasının sektöre çıktığını söyledi. Sadece Edremit Körfezi'nde 6 milyon fidanın ellerinde kaldığını belirten Yıldırım, "Hiç talep olmamasından dolayı fidanların tanesi 4 YTL'den 40 kuruşa düştü" dedi.
Hükümetin 5 yıl boyunca zeytin çeşidi ayırmadan dekar başına 250 YTL teşvik ödemesi yaptığını belirten Yıldırım, geçen yıl yapılan değişiklikle sofralık olarak tüketilen Gemlik zeytinine verilen teşviğin 100 YTL'ye indirildiğini söyledi. Yıldırım, "Bu durumda sahte sertifikalarla yağlık olarak tüketilen Ayvalık cinsi diye Gemlik cinsi zeytin dikimi devam etti. Hükümet bunu önlemek için bu sefer de Ayvalık cinsi zeytine verilen teşviği 100 YTL'ye, Gemlik'e verilen teşviği de 50 YTL'ye düşürdü. Bu değişikliklerden sonra satışlarımız bıçak gibi kesildi" diye konuştu.
Yeni dikimler durdu
Teşviğin ilk uygulandığı yıllarda yıllık zeytin dikiminin 10 milyon adetin üzerine çıktığını, Türkiye'deki zeytin ağacı varlığının 100 milyondan 140 milyon adete ulaştığını dile getiren Yıldırım, Tarım Bakanlığı'nın plansız desteği ve ani karar değişikliklerinin zeytin dikimini durduğunu vurguladı.
Edremit Körfezi'nde 6 milyon, diğer bölgelerde 15 milyon fidanın yetiştiricinin elinde kaldığını belirten Yıldırım, Çanakkale Tarım İl Müdürlüğü'nün bu ay açtığı ihalede fiyatın 40 kuruşa kadar gerilediğini söyledi. Yıldırım, "Maliyeti 1 YTL olan fidanı yarı fiyatına satıyoruz. Oysa 2,5 yıl önce 4 YTL'ye satış yapıyorduk. Biz hükümetin tarım politikasına güvenerek yatırım yaptık. Elimizde kalan fidanların satılmasında da hükümet yardımcı olmalı. Planlı üretim ve dikim, üretimin birlikler eliyle yapılması, özel idarelerin fidan dağıtımına devam etmesi, Suriye sınırındaki mayınlı arazilerin zeytinciliğe kazandırılması gibi önlemler sorunumuzu çözer" dedi.
Mora'ya fidan gönderemedik
Zeytin fidanı ihracatına uygulanan yasağın da kaldırılmasını isteyen Yıldırım, şöyle devam etti: "Gen kaynaklarının yurtdışına çıkarılması yasak olduğu için, fidan ihracatı yapamıyoruz. En son Bülent Ecevit'in özel izniyle 1977 yılında Kuzey Kıbrıs'a fidan gönderilmiş. Oysa iki yıl önce Yunanistan'ın Mora Yarımadası'nda çıkan yangından sonra bize milyonlarca fidan talebi geldi. Ama bu fırsatı değerlendiremedik. İhracata izin verilmezken, İspanya'dan süs bitkisi adı altında binlerce bodur zeytin fidanı ülkemize giriyor".
Köylüye yağlık diye Gemlik dağıtıyorlar
Tarım Bakanlığı'nın hâlâ tarım il müdürlükleri eliyle köylüyü yanlış yönlendirdiğini savunan Yurt Yıldırım, geçen yıl Adana'da 600 bin, Hatay'da 300 bin, Kahramanmaraş'da 100 bin, Muğla'da 200 bin Gemlik tipi zeytin fidanının bedava dağıtıldığını söyledi. Yıldırım, "Bu ağaçları üretici yağlık diye dikecek. Dolayısıyla istediği nitelikte yağ alamayacak" dedi.

Kaynak: Refaransgazetesi.com