Son Güncelleme:Cuma, 03 May 2013

Sorun olan Yabancı Otlar

SORUN OLAN YABANCIOTLAR

 

 

Tarım dışı veya boş alan denildiğinde; otoyol ve tren yolu kenarları, bina, fabrika, hava alanları ve sanayi yerlerinin çevresi, endüstri alanları, boru hatları, kanal kenarları ve şevler, tarihi alanlar anlaşılmaktadır. Bu alanların kullanım amaçlarına bağlı olarak, bazı bitkiler sorun oluştururlar ve sorun olan bu bitkiler, yabancıot olarak nitelendirilirler. Bazı yabancıotlar kuruyarak, yangınlara sebep olabilir. Yaz sonuna ve sonbahar mevsimine doğru buralarda gelişen yabancıotlar iyice kurur; sonra kuru hava ve sıcağın da etkisiyle küçük bir kıvılcım veya kırık cam parçalarının güneşi odaklamasıyla tutuşabilirler. Otoyol, tren yolu, havaalanı, bina kenarları ve endüstriyel alanlarda bu durum oldukça önemlidir. Ayrıca, otların tutuşmasıyla orman yangınları oluşabilmekte, hatta bina ve endüstriyel alanlarda da yangınlar çıkabilmektedir. Tarım dışı alanlarda yabancıotların diğer bir zararı ise, tarihi alanlardaki eserlerin örtülmesine, üzerinde veya içinde gelişen kökleriyle tarihi eserlerin zamanla parçalanmasına, ufalanmasına ve bozulmasına sebep olmalarıdır. Yabancıotlar kazı çalışmalarını zorlaştırmakta ve sarfedilen işgücünü artırmaktadır. Tarım dışı alanlarda çoğalan yabancıotlar, buradan diğer bölgelere de yayılabilir.

Tarım dışı alanlarda sorun olan yabancıotları, belli bir gurup altında isimlendirmek güçtür. Çünkü, tek veya çok yıllık, dar veya geniş yapraklı; hatta çalı, ağaççık ve ağaç formunda birçok bitki de buralarda sorun olabilmektedir.

Bu konuyla ilgili olarak Akdeniz Bölgesi'nde yapılan bir çalışmada, kültür arazisi dışında, kültür arazisi içindeki kadar yabancıot türünün bulunduğu ve kültür arazisi dışındaki yabancıotların en çok yol kenarları, tarla kenarları ve boş alanlarda bulunduğu bildirilmektedir (Düzenli ve ark., 1993). Bu yabancı otların hepsinden bahsetmek veya onların bir dokümanını vermek oldukça zordur. Çizelge I 'de bunların bir kısmının ve Çizelge 2 'de de çalı, ağaççık veya ağaç formunda olan bazılarının bir listesi verilmiştir.

 

Çizelge1. Tarım Dışı Veya Boş Alanlarda Bulunan Bazı Yabancıotlar

Yabancıotun bilimsel ismi

Türkçe İsmi

Achillea spp.

Civan Perçemleri

Acroptylon repens

Kekre

Aegilops spp.

Yaban Buğdayları, Teke Çimenleri

Alcea spp.

Hatmiler

Alkanna spp.

Tosbağa Otu, Köpekdili, Havaciva Otu

Allium spp.

Yabani Sarımsaklar

Althea spp.

Hatmiler

Anagyris foetida

Katır Kuyruğu, Domuz Dikeni

Anchusa azurea

Sığırdili

Anthemis spp.

Papatyalar

Apera spica-venti

Rüzgar Otu

Artemisia spp.

Pelin Otları, Yavşan Otlan

Bromus spp.

Bromlar

Bupleurum spp.

Tavşankulakları

Calendula arvensis

Portakal Nergizi

Campanula spp.

Çan Çiçekleri

Carduus spp.

Kangallar, Kenger Dikenleri

Centaurea solstitiaîis

Güneş Dikeni

Centaurea spp.

Gökbaşlar, Çayır Düğmeleri

Chenopodium spp.

Sirkenler, Kazayakları

Chondrilla juncea

Karakavuk, Çengel Sakızı

Cichorium intybus

Çatlangaç, Köksakızı

Circium arvense

Tarla Köygöçüreni

Convolvulus arvenisis

Tarla Sarmaşığı

Cynodon dactylon

Köpekdişi Ayrığı

Datura stramonium

Şeytan Elması

Ecballium elaterium

Eşek Hıyarı, Acı Kavun, Cırtatan

Echinops spp.

Kirpi Dikenleri, Topuzlar

Echium spp.

Engerek Otlan

Erodium spp.

Dönbabalar

Eryngium spp.

Boğa Dikenleri

Euphorbia spp.

Sütleğenler

Fumaria spp.

Şahtere Otları

Geranium spp.

Turnagagaları

Glycyrrhiza spp.

Meyan Kökleri

Gypsophyla spp.

Çövenler, Alçı Otları, Yağlıotlar

Heliotropium spp.

Bozotlar

Hordeum murinum

Duvar Arpası, Pisi Pisi Otu

Hyoscyamus niger

Deli Batbat, Siyah Banotu

Lamium spp.

Ballıbabalar

Lavandula stoechas

Karabaş Otu, Lavanta

Malva spp.

Ebegümeciler

Matricaria chamomilla

Hakiki Papatya, Mayıs Papatyası

Medicago spp.

Yabanı Yoncalar

Melilotus spp.

Taş Yoncaları

Mentha spp.

Naneler

Onopordum acanthium

Adı Eşek Dikeni, Kangal, Gengel

Papaver spp.

Gelincikler

Plantago spp.

Sinir Otları

Polygönüm spp.

Çoban Değenekleri

Pteridium aquilinum

Eğrelti Otu, Kartal Eğrelti

Ranunculus spp.

Düğün Çiçekleri

Rumexspp.

Labadalar

Salsola kali

Adı Soda Otu

Salvia spp.

Adaçayları

Scandix pecten-venerîs

Zühre Tarağı, Çoban Tarağı

Sinapis arvensis

Yabanı Hardal

Slipa spp.

Sorguç Otlan

Tribulus terrestris

Demir Dikeni

Trifoliıım spp.

Üçgüller, Tırtıllar

Turgenia latifolia

Geniş Yapraklı Pıtrak, Küçük Pıtrak

Verbascum spp.

Sığır Kuyrukları, Balık Otlan

Veronica spp.

Yavşan Otları

Vicia  spp.

Yabanı Fiğler

Xanihium spinosıım

Zincir Pıtrağı, San Pıtrak

Xanthium strumarium 

Domuz Pıtrağı, İri Pıtrak

 

 

 

 


Çizelge 2.Tarım Dışı Ve Boş Alanlarda Sorun Olan Bazı Çalı, Ağaççık Veya Ağaç Formundaki Yabancıotlar

Yabancıotun bilimsel ismi

 Türkçe İsmi

Formu*

Genista spp.

Katırtırnakları

OT, ÇL

Alhagi pseudoalhagi

Deve Dikeni

ÇL

Berberis crataegina

Kadın Tuzluğu, Diken Üzümü

ÇL

Capparis spinosa

Kebere, Keditırnağı

ÇL (sürünücü)

Hypericum spp.

Binbirdelik Otları, Kantaron

ÇL

Prosopis farcta

Çeti

ÇL

Rubus canascens

Böğürtlen

ÇL

Rubus sanctus

Böğürtlen

ÇL

Rubus idaeus

Ahududu, Ağaç Çileği

ÇL

Sarcopoterium spinosum

Abdestbozan Otu

ÇL

Erica spp.

Fundalar

ÇL,AÇ

Juniperus spp.

Ardıçlar

ÇL, AÇ

Myrtus communis

Mersin, Murt

ÇL,AÇ

Paliurus spina-chrisli

Karaçalı

ÇL, AÇ

Prunus spinosa

Çakal Eriği

ÇL,AÇ

Rosa canına

Kuşburnu, Yabani Gül

ÇL, AÇ

Tamarix spp.

Ilgınlar

ÇL, AÇ

Vitex angus-castus

Hayıt

Elaegnus angustifolia

İğde

AÇ, AĞ

Salix spp.

Söğütler

AÇ, AĞ

Ouercus spp.

Meşeler

AÇ, AĞ

Ailanihus altissima

Kokarağaç, Aylandız

* OT=otsu; ÇL=çah; AÇ=ağaççık; AĞ=ağaç