Ziraat Mühendisliği Platformu

Tarımda verimsizlik ve israfın maliyeti 65 milyar YTL

TZOB'un ''Tarımda İsraf ve Verimsizlik'' Raporu, sektörün gelişmesini engelleyen sorunlara dikkat çekiyor.

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, tarımda israf ve verimsizliğin ortaya koyduğu toplam kaybın çok önemli bir büyüklüğe ulaştığını belirterek, ''Tarımdaki tüm israf ve verimsizliğin ülkemize maliyeti 65 milyar YTL'ye yaklaşmaktadır'' dedi.

Bayraktar, TZOB tarafından hazırlanan ''Tarımda İsraf ve Verimsizlik'' Raporunu değerlendirdiği basın toplantısında, Türkiye'nin kalkınmasını yavaşlatan, potansiyeline uygun bir gelişme göstermesini engelleyen temel sorunlardan birinin israf ve verimsizlik olduğunu söyledi.

Türkiye'de bir kısım arazilerin kabiliyetlerine uygun kullanılmadığını ifade eden Bayraktar, bazı arazilerin orman ve mera olarak kullanılması gerekirken işlemeli tarım yapıldığını, buna karşılık verimli tarım arazilerinin de tarım dışı amaçlarla kullanıldığını belirtti.

Sahillerde meyve bahçelerinin kesildiğini, yerlerine yazlıkların inşa edildiğini, şehir, ilçe ve beldelerde tarım arazilerinin imara açılarak buralara konutlar yapıldığını vurgulayan Bayraktar, ''Sanayi tesisleri taban arazilere kurulmuş, birçoğu akarsu kenarlarına kurulan bu tesisler toprak ve akarsularımızı katletmektedirler. Maalesef bu katliama göz yumulmaktadır'' diye konuştu.

Bayraktar, 1970 yılında 569 bin hektar olan yerleşim ve sanayi alanının 2004 yılı itibariyle 2,8 milyon hektara ulaştığını belirterek, bunun 400 bin hektarının verimli tarım arazisi niteliğinde olduğunu söyledi.

Bayraktar, Türkiye'de tarımda israfın en çok görüldüğü alanlardan birinin üretimden (hasat, taşıma, depolama) tüketime kadar yaşanan kayıplar olduğunu belirtti.

Bu kayıpların yaklaşık yüzde 60'ının hasat ve depolama safhasında meydana geldiğini ifade eden Bayraktar, üretim aşamasından tüketime kadar bitkisel üretimdeki kayıpların değerinin, 2006 bitkisel üretim değeri dikkate alındığında 13 milyar YTL'ye yaklaştığını söyledi.

Sertifikalı tohumluk kullanım oranı

Bitkisel üretimde verim ve kaliteyi doğrudan etkileyen faktörlerden birinin de tohumluk olduğunu ifade eden Bayraktar, sertifikalı tohum fiyatlarının yüksekliğinin, çiftçilerin sertifikalı tohumluk kullanım oranlarının ve üretimde verimin artırılmasını engellediğini söyledi.

Toplumun sağlığı, çevreyi koruyabilmek ve dış ticareti artırabilmek için zirai mücadelenin gelişmiş ülkeler standartlarında çok bilinçli ve kontrollü yapılması gerektiğine işaret eden TZOB Başkanı Bayraktar, şunları kaydetti:

''Ülkemizde birim tarımsal alan başına halen çok düşük miktarlarda tarım ilacı kullanılmaktadır. Yunanistan'da birim tarım alanına ilaç kullanımı ülkemizde kullanılan miktarın 9 katı, İtalya'da 11 katı, Danimarka'da 2 katıdır. Ancak yapılan araştırmalar, Akdeniz ve Ege bölgelerinde kullanılan tarımsal ilaç tüketiminin Türkiye ortalamasının üzerinde olduğunu göstermektedir. Gelişmiş ülkeler bizden daha fazla ilaç kullandıkları için kalıntı oranları bizden fazla çıkmaktadır.''

Bayraktar, uygun tohumluk kullanılmaması ve zirai mücadelenin gerektiği gibi yapılmaması sonucu elde edilen bitkisel üretim değerinin yüzde 20 azaldığını belirtti.

Hayvancılıkta da kayıp büyük

Bayraktar, hayvan hastalıklarının kontrol altına alınamamasından dolayı meydana gelen ekonomik kaybın, süt ve et üretiminin yüzde 25'ine eşdeğer olduğunu, bu ürünlerle ilgili kaybın değerinin ise yaklaşık 2,7 milyar YTL'ye ulaştığını ifade etti.

Türkiye'de yaklaşık 926 bin baş kültür ırkı süt hayvanından ortalama 3,9 ton verimle 3,6 milyon ton süt üretildiğini belirten Bayraktar, ''Bu hayvanlara gerekli bakım şartları oluşturulabilirse ortalama verimleri 6 tona kadar çıkarılabilir ve bu suretle toplam süt üretiminde kültür ırkı olarak 1,9 milyon ton bir artış sağlanabilir'' dedi.

Bayraktar, ayrıca mera alanında ve tarımsal üretimde enerji kayıpları yaşandığına da dikkati çekti.

Bayraktar, tarımda israf ve verimsizliğin ortaya koyduğu toplam kaybın çok önemli bir büyüklüğe ulaştığını belirterek, ''Tarımdaki tüm israf ve verimsizliğin ülkemize maliyeti 65 milyar YTL'ye yaklaşmaktadır'' diye konuştu.

Yaklaşık 54 milyar dolara varan tarıma ait bu kayıpların, tarım sektöründe 2006 ve 2007 yıllarına ait tarımsal katma değer miktarlarını aştığını ifade eden Bayraktar, tarımda israf ve verimsizliğin önlenmesi durumunda yılda 54 milyar dolardan 10 yıllık bir sürede 540 milyar dolar olmak üzere ekonomiye bugünkü milli gelire yakın bir katkı sağlanabileceğini söyledi.